İSLAM
ALİMLERİ

Buraya kadar yazılan Ayet ve hadisler gösteriyor ki her hastalığa karşı bir
ilaç vardır. Bunun için İslam Alimleri hastalıklar ve tedavisi ile ilgili
çalışmalar yapmışlar ve değişik eserler yazmışlardır. Bazı İslam Alimleri
şunlardır;
Dineveri :
İran'da doğmuş, Basra, Kufe ve İsfahan'da yaşamıştır. En önemli eseri "Kitâb
en-nebât" isimli bir botanik ansiklopedisidir. Bir diğer önemli eseri de "Kitâb
el-bâh" adını taşır ve cinsel gücü artırıcı maddelerden sözeder.
Ebu Reyhan Birûni :
Türkmenistan'da doğup, Gazne'de ölmüş olan bir tabii ilimler bilginidir.100'den
fazla eseri bulunmaktadır. Tedavi ile ilgili kitabı,"Kitab
el-Saydala fî el-Tıb" (Tıp müfredatı hakkında
kitap) adını taşır ve eczacılık, droglar ve bu drogların muhtelif dillerdeki
isimleri hakkında bilgiler içerir. Birûni'nin bu eserinde 200 kadar bitkisel
drog kayıtlıdır.
Drog; Tıbbi ve devai olarak kullanılmaya hazırlanan bitki parçalarına denir.
Akşemseddin :
Fatih Sultan Mehmet'in hocası Akşemseddin'in hekimlik yaptığı ve tıbbi bitkiler
ile yakından ilgilendiği biliniyor. Bu devirde yazılan eserler tercüme
ağırlıklıdır.
NOT: Türkçe yazılan en eski eser, "Edviye-i
Müfrede" isimli kitaptır. Edviye-i Müfrede
kitabları yalnız başına deva teşkil eden maddelerden bahsederler.Sade bir dille
yazılmış olan bu eserde, o zaman kullanılmakta olan droglar, alfabetik bir
sıraya dizilmiş ve her drogun özelliği, hangi hastalıklara iyi geldiği vs.
hakkın da bilgi verilmiştir. İlaçların bir arada kullanılmaları ve formule
edilmelerindan bahseden "Akrabadin"
ler de bulunmaktaydı. Akrabadin ; terkibleri toplayıcı ve Farmakope (Pharmacopee)
den başka bir şey değildi ve şimdiki Farmakope ve Kodeks'lerin esas
bünyelerini teşkil etmişlerdi. Gerek Akrabadinler ve gerekse Edviye-i Müfrede
kitabları eczacıların esaslı kitabları idi. Akrabadinlerin en meşhurunu İbni Sina yazmıştır, ayrıca Nuh,
Salih b. Nusrullah, Vesim Abbas, Ömer Şifai, Bursalı Ali ve Süleyman Efendi'
ninde kitabları bulunmaktadır.
İbni Sina :
Buharalı büyük bir alim, filozof ve hekimdir. Matematikten gök bilimine, doğa
bilimlerinden tıbba çok değişik alanlarda ürünler vermiştir. Batı dünyasında "Avicenna"
adıyla tanınır. En önemli eserleri "Şifa"
ve "Kânûn fit-tıb"
adlarını taşır. İkinci kitabında 785 kadar bitkisel, hayvansal ve madensel
drogun tarifi verilmiştir. Kitapta adı sık geçen droglar şunlardır; Demirhindi, Kâfur, Kebabiye, Ravent, Sakız, Sarısabır,
Sığlayağı ve Tarçın. Ayrıca içerisinde yiyecek ve
içeceklerin nitelikleri ve nicelikleri, iklim şartları cinsiyet konularını ele
alıp, beslenme, uyku düzeni gibi genel sağlık koruma kurallarını, beden
alıştırma ve oyunlarını, yıkanma ve ovalanma tekniklerini, yaşlılara sağlık
öğütlerini anlatmaktadır.
İbni Batuta :
Tanca'lı bir arap gezginidir. Anadolu'nun birçok yerini gezmiş, Seyahatname-
sinde bölgenin önemli droglarından da bahsetmiştir.
Evliya Çelebi :
İstanbul'da doğmuş olan ünlü Türk gezginidir. Anadolu, Balkanlar, Doğu Avrupa,
Suriye, Irak, İran, Mısır, Kafkasya, Kırım gibi ülkelerde yaklaşık 50 yıl
seyahat etmiş ve 10 ciltlik bir "Seyahatname"
yazmıştır. Evliya Çelebi Seyahat- name'sinde, Anadolu'da kullanılan birçok drog
hakkında bilgi bulunmaktadır.
Anlaşılıyor ki Alimler bitkilerin şifa yönlerini incelemişler ve hangi
hastalığa ne çeşit bitki karışımının iyi geleceğini eserlerinde detaylı olarak
anlatmışlardır. Bizlere düşen görev ise bu bilgilerden sızanlardan sizlere
aktarmaktır. Dünya üzerindeki bitkilerin, yaklaşık 20.000 türü tıbbi amaçlarla
kullanılır.
Bitkiler; Güneş enerjisini kimyasal enerji maddelerine dönüştürerek kendi
besilerini kendileri üreten varlıklardır. Bitkilerin kimyasal enerji olarak
depoladığı Güneş enerjisi biyolojik yanmalarla tekrar enerji ve gereksinme
maddelerine dönüşürler. Yaşamımız için gerekli olan bitkileri , besi değeri olan
yararlı bitkiler ve besi değeri olmayan yararlı bitkiler olarak ayırabiliriz.
Besi değeri olan yararlı bitkiler vücudumuzun onarımını,hareketi ni, büyümesini,
hararetini, ısısını sağlayan preteinleri, karbonhidratları, yağları,
vitaminleri, organik tuz ve su gibi besi elementlerini bulunduran Tahıl, Sebze, Meyve, Yağ, Sanayi bitkileri
Besi değeri olmayan yararlı bitkilerde ise vücudumuzun gereksinimi olan
alkaloitleri, glikositleri, reçineleri ve eterik yağları bulunduran Uyarıcı, Baharat, Tıbbi bitkiler dir.
|